Jak deszcz, im częściej pada, tym bardziej zwilża ziemię, tak również święte imię Jezusa, jeśli się je często wymawia i wzywa, napełnia ziemię naszego serca radością i weselem.
(Hezychiusz z Synaju, VIII-IX w.)

Słowo medytacja pochodzi z łacińskiego meditatio i oznaczało pierwotnie powolne powtarzanie kolejnych fragmentów Pisma Świętego. W tym sensie używane już było przez Jana Kasjana (IV\V w.), jednego z mistrzów św. Benedykta z Nursji (V\VI w.).

Słowa medytacja używamy tutaj w znaczeniu modlitwy, która pozwala się zaangażować całemu naszemu wnętrzu w przebywanie w obecności dobrego Boga. W prawosławiu nazywa się podobną praktykę modlitwą Jezusową.

Taka forma modlitwy nie ma nic wspólnego z technikami medytacyjnymi Dalekiego Wschodu.

Medytacja jest modlitwą, a zatem wymaga prowadzenia życia sakramentalnego (spowiedź, Msza Święta).

Elementy medytacji – modlitwy ducha

• bezruch (uspokój swoje ciało, spróbuj po prostu trwać przed Bogiem)

• milczenie (milczenie to nie tylko brak słów wypowiadanych głośno, ale także uciszenie w sobie gniewu, żalu, frustracji, chęci zemsty, uciszenie swego wnętrza wobec Boga, który jest obecny)

• prostota (tradycja monastyczna zaleca powolne powtarzanie jednej formuły modlitewnej: Panie Jezu Chryste, Synu Boga Żywego, zmiłuj się nade mną, grzesznikiem! Słowa te, wypowiadane codziennie z wiarą i pobożnością, budują naszą relację z Jezusem, naszym Zbawicielem)

Przeszkody w medytacji – modlitwie ducha

• gniew (Modlitwa wyrasta z łagodności i wolności od gniewu. Ewagriusz z Pontu, IV w.)

• chowanie urazy (Cokolwiek uczyniłeś, aby wziąć odwet na bracie, stanie ci się przeszkodą podczas modlitwy. Ewagriusz z Pontu, IV w.)

• trwanie w grzechu (Co cechuje chrześcijanina? Miłować bliźniego i odrzucać grzech. Bazyli Wielki, IV w.)

Podejmując się wejścia na drogę tej modlitwy trzeba wyznaczyć sobie codziennie krótki czas na nią (15, 20 minut) i konsekwentnie być mu wiernym.

W przypadku rozproszeń należy spokojnie znowu postawić się w obecności Boga żywego i na nowo podjąć przerwaną modlitwę.

Pojednaj się sam ze sobą, a pojednają się z tobą niebo i ziemia.
(św. Izaak z Niniwy, VII w.)

Szymon Hiżycki OSB